काठमाण्डु। नागरिकता विवादमा सर्वोच्च अदालतको आदेशबाट पदमुक्त भएका राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सभापति रवि लामिछानेले आइतबार जिल्ला प्रशासन कार्यालय, काठमाडौंबाट नागरिकता लिए ।

अमेरिकी नागरिकता र पासपोर्ट लुकाएरै १३ जेठ २०७२ मा रविले आफुसँग रहेको पूरानो नेपाली नागरिकताका आधारमा नेपाली पासपोर्ट लिएका थिए । पूरानो नागरिकता अवैध रहेको सर्वाेच्चको आदेशपछि नयाँ नागरिकता लिन पुगेका रविले आइतबार नै आफुसँग भएको पूरानो राहादानी राहदानी विभाग पुगेर फिर्ता गरेका थिए ।

गत शुक्रबार सर्वोच्च अदालतको संवैधानिक इजलासमा रविको नागरिकता विवादको सुनुवाइको बेला न्यायाधीशहरूले लामिछानेले अमेरिकी नागरिकता कायम रहेका बेला नेपाली पासपोर्ट लिएको र पछि मात्रै अमेरिकी नागरिकता त्यागेको बारे जिज्ञासा राखेका थिए ।

जवाफमा रविका कानुन व्यवसायीहरूले ‘पासपोर्ट लिए पनि त्यसको प्रयोग नगरेको’ भन्दै प्रतिरक्षा गरेका थिए । तर रविले दोहोरो राहादानी बोकेरै नेपाली राहादानी प्रयोग गरेर विदेश आउजाउ गरेको खुलेको छ । दोहोरो राहदानी बोकेर हिडनु गैर कानुनी हुन्छ । कुनै एक देशको राहदानी रहेसम्म अर्काे कुनै पनि देशले राहादानी दिँदैन । त्यसरी राहादानी कोही कसैले लिएमा जानी–जानी झुट्टा विवरण पेश गरेर लिएको हुन्छ । रविले त्यसै गरेका थिए ।

२०५० फागुनमा अमेरिका पुगेका रविले २०७० फागुन ९ मा अमेरिकाको नागरिकता पाएका थिए । त्यसपछि उनी २०७२ बैशाखमा अमेरिकी राहादानी बोकेरै नेपाल आएका उनले १३ जेठ २०७२ मा नेपाली राहादानी लिएका थिए ।

तर उनले नेपालको राहादानी बोकेरै त्यही राहादानी प्रयोग गरेर २०७५ असोज ३ मा (सन् २०१८ सेक्टेम्बर २० तारिख) का दिन जापान र कोरियातर्फको यात्रा गरेका थिए । जुन उनले आफै सामाजिक सन्जालमा राखेका थिए ।

हेर्नुहोस विवरण

तर उनका वकिलहरुले समेत सर्वाेच्चमा गत शुक्रवार नागरिकता विवादको सुनुवाईका क्रममा न्यायाधीसहरुले अमेरिकी नागरिकता कायम रहेका बेला नेपाली पासपोर्ट लिएको र पछि मात्रै अमेरिकी नागरिकता त्यागेको बारे सोधेको जिज्ञासामा राहादानी लिएपनि प्रयोग नै नगरेको जवाफ दिएका थिए ।

नेपालको नागरिकता नै नरहेको अवस्थामा उनले झुक्काएर नेपाली राहादानी लिएको र त्यही राहादानी प्रयोग गरेर जापान कोरिया लगायतका देशको भ्रमण गरेको उनी आफैले सामाजिक सन्जालमा राखेको विवरणमा देखिन्छ ।

यसरी अवैध रुपमा राहदानी लिने र राहदानी प्रयोग गर्ने कामलाई नेपालको कानुनले दोषी ठहर गर्छ । यसरी झुक्काएर राहदानी प्राप्त गरेमा वा प्राप्त गर्ने उद्योग गरेमा’ तीन वर्षसम्म कैद र तीसहजार रुपैयाँसम्म जरिवाना हुने भन्ने व्यवस्था छ ।

उनले राहादानी लिएको बेला उनीसँग अमेरिकाको नागरिकता, राहादानी दुवै थियो । दोहोरो राहदानीको विषयमा प्रहरी प्रशासनले उनीमाथि अनुसन्धान पूरा गरेको छैन । राहादानीका बारेमा उनी विरुद्ध पेश भएको जाहेरी प्रहरीले दर्ता नगरी फर्काएको छ, तर अध्यागमन विभागमा भने उनीमाथी दोहोरो राहादानीमा कारवाही गर्न निवेदन परेको छ । यो वा त्यो वैकल्पिक उपायबाट यस विषयमा उजुरी दर्ता भएमा उनलाई राजनीतिक रूपमा नै संकट पर्ने देखिन्छ ।

लामिछानेले २०७३ सालमा अमेरिकाको नागरिकता कायम भएको बेला आफू नेपाली नागरिक रहेको भनी गलत विवरण पेश गरी त्यसका आधारमा पासपोर्ट लिएकाले उनको हकमा पुरानो राहदानी ऐन, २०२४ आकर्षित हुने र त्यसै आधारमा कारवाही हुनसक्ने सम्भावना अझै छ ।

उनले अमेरिकी नागरिकता र राहादानी रहेकै बेला नेपालको राहादानी लिएको बेला रहेको राहादानी ऐनको दफा ५ मा ‘जानी–जानी झुट्टा विवरण दिई राहदानी प्राप्त गरेमा वा प्राप्त गर्ने उद्योग गरेमा’ तीन वर्षसम्म कैद र तीसहजार रुपैयाँसम्म जरिवाना हुने भन्ने व्यवस्था छ ।

करिब ३ वर्ष १ महिनासम्म उनले एकसाथ अमेरिका र नेपालको पासपोर्ट साथमा राखेका थिए । ४ जेठ २०७५ मा अमेरिकी नागरिकता त्याग्ने निवेदन दिएका उनले ४० दिनपछि मात्रै त्यो प्रक्रिया पूरा भएको पत्र पाएका थिए ।

त्यसरी लिएको राहादानी भने रविले गत आइतबार मात्रै राहादानी विभागमा लगेर फिर्ता गरेका थिए ।मेरो न्युजबाट